Uitspraak ECLI:NL:GHARL:2022:10573
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, Wahv 200.311.522/01

Het verloop van de procedure

De gemachtigde van de betrokkene heeft hoger beroep ingesteld tegen de beslissing van de kantonrechter. Er is gevraagd om een proceskostenvergoeding. Er is daarnaast gevraagd om de zaak op een zitting van het hof te behandelen.

De advocaat-generaal heeft een verweerschrift ingediend.

De gemachtigde van de betrokkene heeft de gelegenheid gekregen het beroep schriftelijk nader toe te lichten. Van die gelegenheid is geen gebruik gemaakt.

De zaak is behandeld op de zitting van 25 november 2022. Als gemachtigde van de betrokkene is verschenen mr. O. van der Meer. De advocaat-generaal is vertegenwoordigd door [naam1] .

De beoordeling

1. Aan de betrokkene is als kentekenhouder bij inleidende beschikking een sanctie opgelegd van € 240,- voor: “op een kruispunt niet de richting volgen die de voorsorteerstrook aangeeft.” Deze gedraging zou zijn verricht op 31 oktober 2020 om 16:00 uur op de Muntbergweg in Amsterdam met het voertuig met het kenteken [kenteken] .

2. De gemachtigde van de betrokkene voert in hoger beroep aan dat de kantonrechter heeft miskend dat de sanctie ten onrechte met toepassing van artikel 5 van de Wahv aan de betrokkene als kentekenhouder is opgelegd. De motorrijders namen deel aan een Ride-out. Dat zij in een groep reden en er meerdere overtreders waren, is onvoldoende om aan te nemen dat er geen reële mogelijkheid tot staandehouding van de bestuurder bestond (vgl. ECLI:NL:GHARL:2020:8163). De ambtenaar wist dat er verkeersregels genegeerd zouden worden. In dat geval dient hij zich zodanig te positioneren dat een staandehouding mogelijk is. In ieder geval moet inzichtelijk worden gemaakt om welke reden de controle zodanig is vormgegeven dat een staandehouding niet kon plaatsvinden (vgl. ECLI:NL:GHARL:2022:1534). Het staandehouden van de bestuurder en het aanzeggen van de ‘bekeuring’ leidt - over het algemeen - juist tot meer alertheid bij de deelnemers van de Ride-out. De ambtenaar is bovendien getraind om staandehoudingen te verrichten. Ter zitting van het hof is nog aangevoerd dat de ambtenaar stelt dat voor het geven van een volgteken aan een overtreder tussen de groep gereden moet worden en dat dit tot een onveilige situatie zou hebben geleid. Staand op het kruispunt had hij ook met een handgebaar een stopteken kunnen geven. Hij had ook vóór de groep motorrijders kunnen gaan rijden en een volgteken kunnen geven. Subsidiar wordt aangevoerd dat de ambtenaar in strijd met het gelijkheidsbeginsel heeft gehandeld. De ambtenaar verklaart dat er ongeveer 350 motorrijders waren, dat hij er 3 op kenteken heeft beboet en dat er meer overtreders waren. Als hij die andere overtreders wel heeft staandegehouden of niet beboet, dan had dat ook met deze drie onder wie de betrokkene gekund.

3. Uit artikel 5 van de Wahv volgt het uitgangspunt dat wanneer een gedraging wordt geconstateerd, de ambtenaar de bestuurder staande houdt en zijn identiteit vaststelt, zodat hem een sanctie kan worden opgelegd. Slechts wanneer er geen reële mogelijkheid is geweest om de identiteit van de bestuurder vast te stellen, mag de sanctie aan de kentekenhouder worden opgelegd.

4. De ambtenaar verklaart in zijn aanvullend proces-verbaal van 5 december 2020 het volgende:

“Op genoemde dag, datum, tijdstip bevond ik mij op de Muntbergweg te Amsterdam. Aldaar was een plaats van verzameling aangegeven voor een Motor ride Out. Deze Ride Out was via social media georganiseerd. Het is mij (…) ambtshalve bekend dat tijdens deze Ride Outs meerdere motorrijders de geldende verkeersregels naast zich neerleggen, deze negeren en bewust overtreden. Op genoemd tijdstip en genoemde locatie hadden zich ongeveer 350 motorrijders verzameld.

Ik heb tijdens het vertrek van de motorrijders mijn opvallende dienstvoertuig gepositioneerd voor het verkeerslicht. De rijbaan voor het verkeerslicht is verdeeld in 2 rijstroken. Rijstrook 1 is bedoeld voor de rijrichting linksaf en rechtdoor en rijstrook 2 voor rechtsaf en rechtdoor.

Ik heb een filmopname gemaakt van het vertrek van de motoren. Ik zag dat bij het vertrek direct meerdere motorrijders op de kruising niet de juiste rijrichting volgden die het voorsorteervak aangeeft. (…) De grote groep motorrijders welke de verzamellocatie verliet ging na het oprijden van de doorgaande weg direct linksaf de autosnelweg op.

Gelet op de grootte van de groep motorrijders, de grote aantallen motorrijders die de overtreding plegen en dat er voor een volgteken van een overtreder tussen de groep gereden moet worden en een onveilige situatie gecreëerd wordt, is er voor gekozen om ipv (het hof leest: in plaats van) 3 overtreders op staandehouding te doen voor handhaven en verbaliseren op kenteken.”

5. Het hof leest het slot van de verklaring van de ambtenaar zo dat er geen staandehoudingen hebben plaatsgevonden maar dat er drie overtreders op kenteken zijn ‘bekeurd’ van wie de betrokkene er één is. De - voor de mogelijkheid van staandehouding van belang zijnde - keuze van de ambtenaar voor de wijze waarop een verkeerscontrole wordt uitgevoerd, leent zich slechts voor een uiterst marginale toetsing door de rechter. De hier toegepaste werkwijze kan die toetsing doorstaan. De verklaring van de ambtenaar houdt genoegzaam in dat zich voor hem geen reële mogelijkheid heeft voorgedaan tot staandehouding van de bestuurder van het voertuig, die deel uitmaakte van een zeer grote groep motorrijders, die bovendien meteen na vertrek en het begaan van deze gedraging de autosnelweg op reed. De verwijzing door de gemachtigde naar de door hof gewezen arresten treft geen doel, aangezien deze arresten niet op vergelijkbare situaties zien. Dit brengt mee dat de sanctie met toepassing van artikel 5 van de Wahv aan de kentekenhouder kon worden opgelegd.

6. Het beroep op het gelijkheidsbeginsel faalt. De ambtenaar zag bij het vertrek van de ongeveer 350 motorrijders verschillende van hen op de kruising een andere richting volgen dan die van het voorsorteervak dat zij vóór die kruising volgden en hij heeft filmopnamen gemaakt. Het hof acht begrijpelijk dat slechts een beperkt aantal ‘bekeuringen’ kon worden uitgedeeld, namelijk in die gevallen dat het kenteken van het voertuig waarmee de gedraging is verricht, kon worden vastgesteld. Dat niet het kenteken van alle van de groep deel uitmakende voertuigen waarmee de gedraging is verricht kon worden vastgesteld, betekent niet dat de sanctie die is opgelegd aan de betrokkene, van wiens voertuig het kenteken wel kon worden vastgesteld, ongedaan moet worden gemaakt.

7. Gelet op het voorgaande zal het hof de beslissing van de kantonrechter bevestigen en het verzoek om een proceskostenvergoeding afwijzen.