Datum uitspraak:
Datum publicatie:
Rechtsgebied:
Zaaknummer:
Soort procedure:
Instantie:

Deze rechterlijke uitspraak is tegenwoordig bekend onder ECLI:NL:RBAMS:2010:BM4297 , LJN BM4297

Inhoudsindicatie:

Verbod uitzending van televisie Undercover in Nederland omdat eiseres niet in de gelegenheid is gesteld op behoorlijke wijze een weerwoord te geven op de in het programma over haar geuite beschuldigingen.

De met een verborgen camera gemaakte opnamen mogen op geen enkele wijze openbaar worden gemaakt omdat dit niet noodzakelijk is om het publiek te informeren over de door SBS gestelde misstand bij het bedrijf van eiseres. SBS beschikt immers over verklaringen van verschillende personen, onder wie ook degene die bij de heimelijk gemaakte opnamen aanwezig waren, om het publiek in te lichten over eiseres.

Gepubliceerde uitspraken in deze zaak:

Uitspraak



vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Sector civiel recht, voorzieningenrechter

zaaknummer / rolnummer: 458900 / KG ZA 10-929 SR/RV

VERKORT VONNIS in kort geding van 14 mei 2010

in de zaak van

[EISERES],

wonende te [woonplaats],

eiseres bij dagvaarding van 7 mei 2010,

advocaat mr. C.J. Nierop te Amsterdam,

tegen

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

SBS BROADCASTING B.V.,

gevestigd te Amsterdam,

2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

NOORDKAAP T.V. PRODUCTIES B.V.,

gevestigd te Zwolle,

3. [PRODUCENT],

wonende te [woonplaats],

gedaagden,

advocaat mr. J.A. Schaap te Amsterdam.

1. De procedure

Ter terechtzitting van 12 mei 2010 heeft eiseres, verder eiseres, gesteld en gevorderd overeenkomstig de in fotokopie aan dit vonnis gehechte dagvaarding. Gedaagden, gezamenlijk verder SBS c.s., hebben verweer gevoerd met conclusie tot weigering van de gevraagde voorziening. Beide partijen hebben producties en pleitnota’s in het geding gebracht. Ter zitting zijn ruwe opnamen van de in het geding zijnde uitzending vertoond. Eén getoonde montage, die is opgenomen met een verborgen camera, betreft eiseres terwijl zij paarden verzorgt, en een andere montage betreft de confrontatie van gedaagde sub 3, verder [de producent], met eiseres op de openbare weg bij het hek van het bedrijf van eiseres. Na verder debat hebben partijen verzocht vonnis te wijzen.

In verband met de spoedeisendheid van de zaak, het late uur van de zitting en het feit dat het de dag na de zitting Hemelvaartsdag is, is aan het einde van de terechtzitting, na een schorsing, aan partijen meegedeeld hoe in grote lijnen het vonnis zal luiden. Daarbij is partijen meegedeeld dat het vonnis, in verkorte vorm, op vrijdag 14 mei 2010 om 11:00 uur zal worden gegeven. De uitwerking van het vonnis kan op een later tijdstip volgen. Die uitwerking zal in elk geval de hierna bij “De beoordeling” volgende overweging(en) bevatten en hetgeen onder 3.1 is opgenomen. Nu dat ook de dragende overweging(en) uit het vonnis is/zijn, wordt partijen verzocht om binnen zeven dagen na de vonnisdatum aan de onderaan dit vonnis genoemde griffier, schriftelijk mee te delen of zij nog prijs stellen op een uitwerking. Mocht een dergelijk bericht niet worden ontvangen, dan zal van uitwerking worden afgezien.

Ter zitting waren aanwezig eiseres, [betrokkene], haar echtgenoot, met mr Nierop.

Aan de zijde van SBS c.s.: [SBS], hoofd juridische afdeling gedaagde sub 1, [de producent], bestuurder van gedaagde sub 2, verder Noordkaap, met mr. Schaap.

2. De feiten

Volgen bij de eventuele uitwerking.

3. Het geschil

3.1. eiseres vordert - samengevat - om

I. SBS c.s. te veroordelen binnen 12 uur na het in deze te wijzen vonnis af te geven op het kantoor van de advocaat van eiseres de mastertapes en alle overige in het bezit zijnde band- een beeldopnamen van of over eiseres, haar paardenstallen en haar paarden of gastpaarden, op straffe van een hoofdelijk te verbeuren dwangsom van EUR 10.000,00 per dag.

II. SBS c.s. te verbieden beeld en/of auditief materiaal, uitlatingen dan wel citaten van of andere informatie over eiseres en/of haar paardenstallen uit te zenden of anderszins openbaar te maken via televisie, internet of via welk medium dan ook, op straffe van een hoofdelijk te verbeuren dwangsom van EUR 500.000,00.

III. [de producent] en Noordkaap hoofdelijk te veroordelen tot betaling van een voorschot op een schadevergoeding van EUR 1.500,00 voor toegebracht fysiek en geestelijk letsel.

IV. [de producent] en Noordkaap hoofdelijk te veroordelen tot betaling van een voorschot van EUR 5.000,00 voor de toegebrachte reputatieschade.

Een en ander met hoofdelijke veroordeling van SBS c.s. in de proceskosten.

3.2. De standpunten van partijen volgen, voor zover van belang, bij de eventuele uitwerking.

4. De beoordeling

4.1. Eiseres is eigenaresse van de paardenstallen ‘[S]’ te [woonplaats]. Zij fokt als hobby paarden, verkoopt paarden, bemiddelt bij de verkoop van paarden en begeleidt paardenbezitters bij het berijden van paarden en verzorgen van paarden.

4.2. Het bij een voorlopige voorziening vereiste spoedeisend belang van eiseres bij haar vorderingen volgt uit het feit dat SBS c.s. van plan is op 16 mei 2010 een programma over het bedrijf van eiseres uit te zenden en daarbij het in bezit van SBS c.s. zijnde beeld- en geluidsmateriaal van eiseres, haar paarden en de door haar gebruikte paardenstallen, te gebruiken.

4.3. Uitgangspunt is dat de toewijzing van de vorderingen van eiseres, die zakelijk weergegeven, inhouden een verbod van de uitzending, in beginsel een beperking inhouden van het in artikel 10 lid 1 van het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (EVRM) neergelegde grondrecht van SBS c.s. op vrijheid van meningsuiting. Een dergelijk recht kan slechts worden beperkt indien dit bij de wet is voorzien en noodzakelijk is in een democratische samenleving bijvoorbeeld ter bescherming van de goede naam en de rechten van anderen (artikel 10 lid 2 EVRM). Daarnaast dient een dergelijke beperking proportioneel te zijn.

4.4. Van een beperking die bij de wet is voorzien is sprake, wanneer de uitlatingen van SBS c.s. onrechtmatig zijn in de zin van artikel 6:162 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Bij de beantwoording van de vraag of daarvan sprake is dienen alle omstandigheden van het betrokken geval in ogenschouw te worden genomen.

4.5. Het belang van SBS c.s. is dat zij zich in het openbaar kritisch, informerend, opiniërend en waarschuwend moet kunnen uitlaten over misstanden die de samenleving raken. Het belang van eiseres is erin gelegen dat haar persoon niet lichtvaardig wordt blootgesteld aan voor haar ongewenste publiciteit omtrent haar zakelijke belangen. Bij het oordeel over de vraag welk van deze belangen in dit geval zwaarder weegt, zullen alle relevante omstandigheden worden betrokken.

4.6. De relevante omstandigheden bij het onderhavige geschil zijn:

(a) [de producent] heeft ter zitting te kennen gegeven in het bezit te zijn van verklaringen van verschillende personen die klachten hebben over de aan hen door eiseres verkochte paarden, inhoudende dat eiseres aan hen een paard of paarden heeft verkocht die niet gezond bleken te zijn terwijl eiseres had verzekerd dat dat wel het geval is;

(b) de verklaring van de pseudo-verkopers dat eiseres bij de pseudo-aankoop heeft gezegd dat het betrokken paard kerngezond is, terwijl de vorige eigenaresse van dat paard heeft verklaard dat het paard ziek is geweest en oudheidsverschijnselen vertoont;

(c) SBS c.s. beschikt over een verklaring van een voormalig medewerker van eiseres die heeft verklaard dat eiseres paarden uitscheldt en slecht behandelt;

(d) diezelfde voormalig medewerkster heeft verklaard dat eiseres een paard uitschold en een tik gaf en van dat paard zei dat het naar de slacht kon, terwijl dat het paard is dat eiseres als een gezond paard aan de pseudo-kopers heeft aangeboden;

(e) eiseres heeft bovenstaande beschuldigingen ontkend en gesteld dat ze goed voor de paarden zorgt en dat als zij al een paard uitscheldt - zij kan grof in de mond zijn - of een tik geeft, zij dat uit opvoedkundige overwegingen doet en dat zij nooit een paard naar de slacht heeft gebracht of zal brengen;

(f) de verklaring van Dierenartsenpraktijk Moergestel dat bij onderzoek op 28 april 2010 naar de gezondheid van de paarden in de stallen van eiseres is gebleken dat alle daar aanwezige paarden, waaronder het bij de pseudo-aankoop betrokken paard, in goede gezondheid en goede staat van verzorging verkeren;

(g) eiseres heeft gesteld dat de personen die over haar (of de van haar gekochte paarden) hebben geklaagd dit doen uit rancune. Verder heeft zij gesteld dat in ieder geval één koper al jaren nalatig is met het betalen van het door hem gekochte paard;

(h) eiseres is door de politierechter vrijgesproken van oplichting bij de verkoop van een paard aan één van de personen die een verklaring bij SBS c.s. heeft afgelegd;

(i) eiseres heeft tijdens de gefilmde confrontatie met [de producent] gemeld dat zij niet gefilmd wenst te worden;

(j) eiseres heeft tijdens die confrontatie gezegd dat zij bereid is uitleg te geven aan [de producent] in een persoonlijk gesprek zonder camera. [de producent] is daar niet op ingegaan.

4.7. Naast de onder 4.6 genoemde omstandigheden dient ook mee te wegen dat het gewraakte programma op televisie wordt uitgezonden en ( mogelijk ) een miljoenenpubliek zal bereiken. De uitzending van het programma als ter zitting toegelicht door [de producent], inhoudende (onder meer) beelden van de pseudo-koop, de klachten, de heimelijk gemaakte beelden en de beelden van de confrontatie van hem met eiseres kan dan ook een grote impact hebben voor eiseres en haar bedrijf. Dit geldt te meer indien de beschuldigingen over oneerlijke handelspraktijken en eventueel dierenmishandeling slechts van één zijde worden belicht. In dat geval zal een negatief beeld van eiseres ontstaan waarvan het de vraag is - gelet op de gemotiveerde betwisting door eiseres van die beschuldigingen - of dat juist is. De zorgvuldigheid die jegens haar in acht dient te worden genomen brengt onder de gegeven omstandigheden mee dat eiseres in de gelegenheid wordt gesteld om een weerwoord te geven op de beschuldigingen en dat dat weerwoord door SBS c.s. in de uitzending wordt betrokken. De gelegenheid tot weerwoord dient aan eiseres op een behoorlijke wijze gegeven te worden. Anders dan is gebeurd bij het hek van haar terrein dient eiseres niet vooringenomen tegemoet te worden getreden en de kans te krijgen om in alle rust haar kant van het verhaal te vertellen. Zolang zij daarvoor niet de gelegenheid heeft gekregen, is de uitzending, in aanmerking genomen de hiervoor genoemde omstandigheden, alleen al op die grond jegens haar in strijd met de zorgvuldigheid die in het maatschappelijk betaamt.

4.8. Aan het eind van de zitting op 12 mei 2010 is tussen partijen gesproken over de mogelijkheid van een weerwoord. Eiseres heeft aangegeven dat zij wenst dat haar advocaat dat weerwoord voert. Vervolgens is een afspraak gemaakt voor de opname van een weerwoord door de advocaat van eiseres op vrijdag 14 mei 2010 nadat het vonnis is uitgesproken, welke uitspraak rond 11.00 uur plaatsvindt. Daarbij wordt opgemerkt dat SBS c.s. redelijkerwijs mag verwachten dat het weerwoord op vrijdag 14 mei 2010 gegeven wordt. Onder de gegeven omstandigheden behoeft SBS c.s. geen nader uitstel toe te staan. Wanneer de advocaat de gelegenheid krijgt om, in een rustige setting waarbij hij niet vooringenomen tegemoet wordt getreden, namens eiseres op de beschuldigingen te reageren en de reactie in de uitzending wordt meegenomen wordt aan de belangen van eiseres tegemoet gekomen en wordt de uitzending jegens haar niet langer onrechtmatig geacht op de grond dat zij niet de gelegenheid heeft gekregen om een weerwoord te geven. Mocht eiseres alsnog van het (laten) geven van een weerwoord afzien dan is SBS c.s. gerechtigd, met in achtneming van het volgende, het programma uit te zenden.

4.9. Of er sprake is van andere gronden die de gehele uitzending onrechtmatig maken, kan thans niet worden beoordeeld. De verklaringen van partijen over de bedrijfsvoering van eiseres staan tegenover elkaar. Op dat punt is nader onderzoek vereist, waarvoor het kort geding zich niet leent. Dat er nader onderzoek moet komen, rechtvaardigt echter niet een algeheel verbod tot uitzending. Uit de door SBS c.s. in het geding gebrachte verklaringen van personen die beweren te zijn gedupeerd door eiseres, dan wel van voormalige medewerkers van eiseres die over haar handelwijze verklaren, blijkt immers dat vraagtekens kunnen worden geplaatst bij de werkwijze en handelspraktijken van eiseres. De belangen van eiseres wegen in het licht daarvan niet op tegen de belangen van SBS c.s. bij de openbaarmaking van de bij haar bekende informatie over eiseres. Dit betekent echter niet dat SBS c.s. geen grenzen in acht dient te nemen, met het oog op de bescherming van de rechten van eiseres.

4.10. Vooralsnog wordt geoordeeld dat het heimelijk maken van beeld- en geluidsopnamen van een persoon in beginsel in strijd is met de zorgvuldigheid die in het maatschappelijke verkeer jegens die persoon betaamt. Dit geldt niet alleen als het opnamen van privé-gesprekken betreft maar ook bij opnamen van een zakelijke deal. Het openbaar maken van dat heimelijk opgenomen materiaal is daarmee eveneens onrechtmatig jegens die persoon. Op dit uitgangspunt kan onder omstandigheden een uitzondering worden gemaakt wanneer in het heimelijk opgenomen materiaal misstanden aan de orde worden gesteld die op geen andere wijze openbaar kunnen worden gemaakt. Daarbij speelt de ernst van de misstand ook een rol.

4.11. Om de door SBS c.s. in het onderhavige geval gestelde misstanden aan de kaak te stellen is het uitzenden van heimelijk gemaakte beeld- en geluidsmateriaal echter vooralsnog niet nodig. SBS c.s. kan het publiek immers ook over de vermeende onjuiste handelwijze van eiseres informeren door gebruik te maken van de verklaringen van personen die beweren gedupeerd te zijn door eiseres, of die van haar voormalige medewerkers.

Daarnaast heeft eiseres ter zitting erkend dat zij over de gezondheid van het betrokken paard tegen de pseudo-kopers heeft verklaard zoals [de producent] dat heeft weergegeven. Verder heeft zij bevestigd dat zij grof in de mond kan zijn tegen paarden. Onder alle (relevante) omstandigheden van het geval, waarbij ook de ernst van de beweerde misstand dient te worden meegewogen, worden alle hiervoor genoemde verklaringen voorshands afdoende geacht om ruchtbaarheid te geven aan die beweerde misstand. Er is dus geen aanleiding om een uitzondering te maken op het uitgangspunt dat het openbaar maken van beelden of geluidsopnamen gemaakt met verborgen apparatuur in beginsel onrechtmatig is jegens de geportretteerde/spreker. Dit alles leidt tot de slotsom dat de vordering om SBS c.s. te verbieden gebruik te maken van het heimelijk opgenomen beeld- en geluidsmateriaal van eiseres en/of van haar paardenstallen genaamd ‘[S]’ zal worden toegewezen. Dat de opnamen van eiseres niet mogen worden getoond betekent echter niet dat SBS c.s. de getuigen die bij de heimelijk gemaakte opnamen aanwezig waren, niet in de uitzending mag laten verklaren over hetgeen tijdens die opnamen is voorgevallen of verslag mag doen van hetgeen tijdens de heimelijk gemaakte opnamen heeft plaatsgevonden.

4.12. De opnamen van de confrontatie zijn openlijk gefilmd. Evenwel geldt voorshands ook voor deze opnamen dat het uitzenden van deze beelden niet noodzakelijk is om de door SBS c.s. gestelde misstanden aan de kaak te stellen. Eiseres heeft bij die confrontatie duidelijk te kennen gegeven niet gefilmd te willen worden en haar portretrecht dient in dit geval het zwaarst te wegen. Verder zegt eiseres op die opnamen niets anders dan dat zij de paarden goed verzorgt en dat de beschuldigingen niet waar zijn. Dat wellicht uit de beelden volgt, zoals [de producent] heeft aangevoerd, dat geen mishandeling van eiseres door hem heeft plaatsgevonden, rechtvaardigt het vertonen van die beelden op televisie nog niet.

4.13. Het verweer van SBS c.s. dat zij eiseres onherkenbaar in beeld zal brengen, door de zogenaamde wiping-techniek, en haar stem zal vervormen, doet onder de gegeven omstandigheden niets af hetgeen onder 4.11 en 4.12 is overwogen. Daar komt bij dat onweersproken is dat het aantal paardenverkopers in Nederland niet groot is en dat de paardenverkopers elkaar kennen, zodat, ondanks het onherkenbaar maken van de beeltenis en stem van eiseres, in de kring waarin zij werkzaam is, de kans op herkenning aanzienlijk is.

4.14. De gevorderde dwangsom zal worden toegewezen als na te melden.

4.15. Met het verbod op de uitzending zolang eiseres niet in de gelegenheid is gesteld op behoorlijke wijze een weerwoord te geven op de beschuldigingen aan haar adres en het verbod tot het uitzenden van de heimelijk gemaakte opnamen en die van de confrontatie wordt vooralsnog voldoende tegemoet gekomen aan de belangen van eiseres zodat de vordering tot afgifte van alle opnamen met betrekking tot haar onderneming wordt afgewezen.

4.16. [de producent] en Noordkaap hebben betwist dat [de producent] eiseres heeft mishandeld en eiseres door toedoen van [de producent] en Noordkaap schade heeft geleden. Uit de ter zitting getoonde beelden van de ontmoeting tussen [de producent] en eiseres is niet aannemelijk geworden dat [de producent] het door eiseres gestelde fysiek letsel aan haar heeft toegebracht. Evenmin kan worden vastgesteld of en in welke mate aan eiseres geestelijk letsel is toegebracht door het handelen van [de producent] of Noordkaap. De enkele stelling van eiseres daaromtrent is ontoereikend. Tot slot is onvoldoende aannemelijk geworden dat eiseres nu al reputatieschade heeft opgelopen. Ter zitting heeft zij immers verklaard per jaar ongeveer drie à vier paarden te verkopen. Om vast te stellen dat [de producent] en Noordkaap aansprakelijk kunnen worden gehouden voor de door eiseres gestelde geleden schade is nader onderzoek naar de feiten noodzakelijk. Het kort geding leent zich daar niet voor. Voorshands is daarom onvoldoende aannemelijk dat de bodemrechter de vorderingen tot schadevergoeding zal toewijzen, zodat de vorderingen in kort geding tot betaling van een voorschot daarop evenmin toewijsbaar zijn.

4.17. SBS c.s. zal als de grotendeels in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld, waarbij wordt opgemerkt dat het meer aan eiseres in rekening gebrachte vastrecht is gebaseerd op de niet toegewezen vorderingen tot betaling van een schadevergoeding. Nu deze vorderingen worden afgewezen zal het meerdere aan vastrecht voor haar rekening komen. De kosten aan de zijde van eiseres worden begroot op:

- dagvaarding EUR 87,93

- vast recht 263,00

- salaris advocaat 816,00

Totaal EUR 1.166,93

5. De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1. verbiedt SBS c.s. in de voorgenomen televisie-uitzending van het programma Undercover in Nederland die gaat over het bedrijf van eiseres, eiseres en/of haar paardenstallen genaamd ‘[S]’ in beeld te brengen en verbiedt SBS c.s. het met verborgen opnameapparatuur opgenomen beeld- en/of geluidsmateriaal van eiseres en de van haar gemaakte opnamen van de confrontatie bij het hek van haar bedrijf openbaar te maken via televisie, internet of via welk ander medium dan ook,

5.2. bepaalt dat SBS c.s hoofdelijk voor iedere keer dat zij in strijd handelt met onder 5.1 bepaalde of een deel daarvan, aan eiseres een dwangsom verbeurt van EUR 150.000,00,

5.3. verbiedt SBS c.s. de geplande uitzending van 16 mei 2010 van het programma Undercover In Nederland over de handelspraktijken van eiseres uit te zenden, tenzij de advocaat van eiseres in de gelegenheid is gesteld om op vrijdag 14 mei 2010 op behoorlijke wijze een weerwoord op het onderwerp van het programma te geven en, wanneer van die gelegenheid gebruik wordt gemaakt, dit weerwoord in het programma wordt meegenomen,

5.4. bepaalt dat SBS c.s. hoofdelijk voor iedere keer dat zij in strijd handelt met het onder 5.3 bepaalde, aan eiseres een dwangsom verbeurt van EUR 500.000,00,

5.5. veroordeelt SBS c.s. hoofdelijk in de proceskosten, aan de zijde van eiseres tot op heden begroot op EUR 1.166,93,

5.6. verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad,

5.7. wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. Sj.A. Rullmann, voorzieningenrechter, bijgestaan door mr. R. Verloo, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 14 mei 2010.


» Juridisch advies nodig? « advertorial

Heeft u een juridisch probleem of een zaak die u wilt voorleggen aan een gespecialiseerde jurist of advocaat ?

Neemt u dan gerust contact met ons op en laat uw zaak vrijblijvend beoordelen.



naar boven      |      zoeken      |      uitgebreid zoeken

Snel uitspraken zoeken en filteren

> per rechtsgebied > op datum > op instantie

Gerelateerde advocaten

Gerelateerde advocatenkantoren

Recente vacatures

Meer vacatures | Plaats vacature