Datum uitspraak:
Datum publicatie:
Rechtsgebied:
Zaaknummer:
Soort procedure:
Instantie:
Vindplaats:

Inhoudsindicatie:

Medezeggenschapsraad kan in beginsel, behoudens bijzondere omstandigheden, niet als zodanig procespartij zijn. Eiser is dan ook niet-ontvankelijk in zijn vorderingen tegen de medezeggenschapsraad.

De vorderingen jegens de voorzitter van de MR zullen worden afgewezen omdat haar geen persoonlijke verwijtbaarheid wordt tegengeworpen.

Uitspraak



vonnis

RECHTBANK ARNHEM

Sector civiel recht

zaaknummer / rolnummer: 178006 / KG ZA 08-764

Vonnis in kort geding van 19 december 2008

in de zaak van

[eiser],

wonende te [woonplaats],

eiser,

advocaat mr. drs. A.R. Mes te Zoetermeer,

tegen

1. [ged.1],

wonende te [woonplaats],

2. DE MEDEZEGGENSCHAPSRAAD VAN DE OPENBARE

BASISSCHOOL “DE WIJZER” TE BENEDEN LEEUWEN,

gevestigd te [plaats],

gedaagden,

advocaat mr. M.P.J. Rubens te Nijmegen.

Eiser zal hierna [eiser] genoemd worden. Gedaagden zullen respectievelijk [ged.1] en de Medezeggenschapsraad genoemd worden.

1. De procedure

1.1. Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding

- de akte tevens houdende wijziging/vermeerdering van eis

- de conclusie van antwoord

- de mondelinge behandeling

- de pleitnota van [eiser].

1.2. De zaak is niet gevoegd maar ter terechtzitting wel gelijktijdig behandeld met de zaak met zaaknummer / rolnummer 176622 / KG ZA 08-685.

1.3. Ten slotte is in verband met de spoedeisendheid van de zaak op 19 december 2008 vonnis gewezen. De feiten en de motivering waarop de beslissing in het vonnis steunt, worden hieronder vastgelegd.

2. De feiten

2.1. De heer [eiser] heeft drie kinderen op de openbare basisschool [school] (hierna: de school). De school valt onder het bevoegd gezag van de Stichting Samenwerkingsbestuur Primair Onderwijs Maas & Waal (hierna: SPOM).

2.2. De school heeft een Medezeggenschapsraad bestaande uit een oudergeleding met drie leden en een teamgeleding met drie leden.

2.3. Voor de Medezeggenschapsraadverkiezingen in mei 2007 heeft [eiser] zich kandidaat gesteld. Naast [eiser] waren er twee andere kandidaten voor twee plaatsen in de oudergeleding van de Medezeggenschapsraad. [eiser] is bij die verkiezing niet gekozen.

2.4. [eiser] heeft zich vervolgens verdiept in de zittingstermijn van het overgebleven Medezeggenschapsraad-(ouder)lid en is tot de conclusie gekomen dat het derde lid zich ook herkiesbaar had moeten stellen. [eiser] heeft dit bij de algemeen directeur van SPOM kenbaar gemaakt, waarop SPOM heeft gemeend dat [eiser] aanspraak kon maken op de vrijkomende zetel.

2.5. Op 8 november 2007 is [eiser] feitelijk geïnstalleerd als Medezeggen¬schapsraadlid. Per brief van 15 november 2007 van de twee ouderleden van de Medezeggenschapsraad is dit aan de ouders medegedeeld. De schoolleiding heeft vervolgens een aantal brieven van ouders gekregen met als strekking dat [eiser] zijn plaats in de Medezeggenschapsraad ten onrechte had opgeëist.

2.6. Op de eerstvolgende Medezeggenschapsraadvergadering van 17 december 2007 is een getrapt rooster van aftreden vastgesteld. Er is naar aanleiding van zijn eigen voorstel met [eiser] afgesproken dat hij als eerste, derhalve per 1 augustus 2008, zou aftreden.

[eiser] heeft na de vergadering spijt gekregen van zijn voorstel om als eerste af te treden.

2.7. De Medezeggenschapsraad heeft in mei 2008 per 1 augustus 2008 verkiezingen uitgeschreven voor één ouderlid.

2.8. Omdat [eiser] inmiddels bezwaar had tegen zijn aftreden heeft hij op 5 mei 2008 een klacht ingediend bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs (hierna: LKC) met (onder meer) de klacht dat het proces rond de vaststelling van het rooster van aftreden feitelijk als enig doel had om hem zo snel mogelijk als lid van de Medezeggenschapsraad te laten aftreden. In afwachting van het advies van LKC zijn de uitgeschreven verkiezingen opgeschort.

2.9. Op 26 augustus 2008 komt LKC met haar advies. In het advies wordt LKC aangeduid met Commissie en de Medezeggenschapsraad met MR. LKC overweegt, voor zover van belang, het volgende:

“Voor de verkiezingen is de MR er kennelijk van uitgegaan dat alleen verkiezingen hoefden te worden gehouden voor twee vacante zetels in de oudergeleding. Partijen zijn er thans over eens dat deze aanname niet correct was. De Commissie onderschrijft dit standpunt. Naar het oordeel van de Commissie had, toen klager de directie er op wees dat het derde ouderlid niet was afgetreden en zich ook niet verkiesbaar had gesteld, moeten worden geconcludeerd dat alsnog verkiezingen hadden moeten worden uitgeschreven voor deze vacante zetel. (…)

De Commissie is niet gebleken dat de MR buiten aanwezigheid van klager een rooster van aftreden heeft opgesteld. In de bijeenkomst van 8 november 2007 is wel gesproken over de noodzaak om tot een rooster van aftreden te komen. Dat klager zich tijdens de vergadering van 17 december 2007 overdonderd en onder druk gezet voelde na de bespreking van de brieven van de ouders en in die omstandigheden akkoord is gegaan met een eerste plaats op het rooster van aftreden kan de Commissie begrijpen, maar de Commissie stelt tevens vast dat klager zelf heeft voorgesteld om onder de gegeven omstandigheden de eerste plaats op het rooster van aftreden in te nemen. (…)

De Commissie is van oordeel dat de brief aan de ouders en verzorgers van 15 november 2007 suggestieve elementen bevat. (…) Ook had de oudergeleding, als de bedoeling was om zakelijk de stand van zaken mee te delen, niet expliciet om reacties van ouders hoeven vragen. Daarmee heeft naar het oordeel van de Commissie de oudergeleding de schijn gewekt de toetreding van klager tot de MR te willen verhinderen. De gang van zaken rond het vaststellen van het rooster van aftreden heeft deze schijn slechts bevestigd. De klacht dat het proces rond de vaststelling van het rooster van aftreden feitelijk als enige doel had klager zo snel mogelijk weer als lid van de MR te laten aftreden is naar het oordeel van de Commissie dan ook gegrond. (…)”

Vervolgens doet LKC twee aanbevelingen:

1. De Commissie beveelt het bevoegd gezag van OBS [school] te [plaats] aan beter toe te zien op de juiste toepassing van binnen de schoolgemeenschap geldende voorschriften met betrekking tot de verkiezing, samenstelling en werkwijze van de medezeggenschapsraad.

2. Alle partijen hebben tijdens de zitting hun zorg uitgesproken over de toekomstige verhoudingen. De Commissie beveelt het bevoegd gezag aan er zorg voor te dragen dat de verhoudingen tussen alle betrokken partijen zich kunnen normaliseren.

2.10. In haar brief van 24 september 2008 heeft SPOM bericht op welke wijze zij invulling zou gaan geven aan het advies van LCK. De brief meldt dat op korte termijn nieuwe verkiezingen moeten worden uitgeschreven voor de vacante zetel in de Medezeggenschapsraad omdat de derde Medezeggenschapsraadzetel, gezien de overwegingen van het LCK, ten onrechte was toegewezen aan [eiser]. SPOM handhaaft in de brief ook het rooster van aftreden zoals opgesteld in de Medezeggenschapsraadvergadering van 17 december 2007.

2.11. Bij brief van 7 oktober 2008 heeft [eiser] SPOM aangegeven dat hij het er niet mee eens is dat hij moet aftreden als Medezeggenschapsraadlid en heeft verzocht om implementatie van de aanbevelingen van LKC.

2.12. SPOM meldt bij brief van 9 oktober 2008 aan de ouders dat zo spoedig mogelijk nieuwe verkiezingen zullen worden gehouden voor de plaats die naar aanleiding van het aftreden van [eiser] volgens het rooster van aftreden is ontstaan. In de Medezeggen¬schaps¬¬raad¬vergadering van 27 oktober 2008 is als verkiezingsdatum 17 november 2008 vastgesteld.

2.13. Op 3 november 2008 heeft [eiser] SPOM in kort geding gedagvaard tegen de zitting van 5 november 2008 en gevorderd dat de verkiezingen van 17 november 2008 worden verboden. SPOM heeft de voorgenomen verkiezingen opgeschort en de zitting is aangehouden ten behoeve van schikkingonderhandelingen. Deze onderhandelingen hebben geen resultaat opgeleverd, waarop de verkiezingen zijn hervat in het stadium waarin zij zich bevonden.

2.14. Voor deze verkiezingen hebben vier ouders, waaronder [eiser], zich kandidaat gesteld voor één plek in de oudergeleding van de Medezeggenschapsraad. De verkiezingen zijn gehouden in de periode 1-15 december 2008. Inmiddels is de uitslag van deze verkiezingen bekend. [eiser] is niet gekozen. De uitslag van de verkiezingen is nog niet geopenbaard in afwachting van het vonnis in de onderhavige kort geding procedure.

3. Het geschil

3.1. [eiser] vordert na wijziging van eis bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, te bepalen dat:

binnen 24 uur vanaf de dag der betekening van het in dezen te wijzen vonnis

1. [ged.1] en de Medezeggenschapsraad de uitslag van de verkiezingen van 1-15 december 2008 niet openbaar maken totdat in een bodemprocedure over de rechtmatigheid daarvan is beslist;

2. [ged.1] en de Medezeggenschapsraad de samenstelling van de Medezeggenschapsraad niet wijzigen op grond van de verkiezingen van 1-15 december 2008 totdat in een bodemprocedure over de rechtmatigheid daarvan is beslist;

alsmede [ged.1] en de Medezeggenschapsraad te verbieden:

3. de zetel van [eiser] in de Medezeggenschapsraad eerder dan in mei 2010 verkiesbaar te stellen;

en te bepalen dat:

4. [ged.1] en de Medezeggenschapsraad binnen twee weken na betekening van het in dezen te wijzen vonnis in het orgaan voor ouders [naam] en op de website van de school zich distantiëren van negatieve beeldvorming over [eiser] en rectificeren:

- de suggestie in de brief van 15 november 2007 dat [eiser] in strijd met het algemeen belang een overigens goed functionerend Medezeggenschapsraadlid, de heer [betrokkene], heeft weggejaagd;

- de mededeling aan de ouders dat met de verkiezingen waarin de zetel van [eiser] verkiesbaar wordt gesteld afdoende invulling is gegeven aan het LKC-advies;

- de suggestie dat de twaalf geanonimiseerde brieven van ouders een belangeloos meerderheidsstandpunt van de ouders vertegenwoordigden;

- de mededeling op de website van de school dat [eiser] het oneens is met het LKC-advies;

een en ander op straffe van verbeurte van een dwangsom van € 15.000,00, althans een in goede justitie te bepalen bedrag, voor het geval [ged.1] en de Medezeggenschapsraad nalatig blijven aan dit bevel te voldoen, met veroordeling van [ged.1] en de Medezeggenschapsraad in de kosten van dit geding.

3.2. [eiser] heeft aan zijn vorderingen ten grondslag gelegd dat de nieuwe verkiezingen van 1-15 december 2008 en het getrapte rooster van aftreden op basis waarvan die verkiezingen mogelijk zijn geworden, onrechtmatig zijn, omdat deze in strijd zijn met het reglement van de Medezeggenschapsraad, dat uitgaat van een medezeggenschapsraad¬lidmaatschap van drie jaar. Daaraan doet niet af dat [eiser] niet is gekozen maar door een tussentijdse benoeming lid is geworden van de Medezeggenschapsraad. Hij is dan ook van mening dat hij recht heeft op een zittingsperiode van drie jaar in de Medezeggen¬¬schapsraad vanaf zijn benoeming in november 2007. Voorts stelt [eiser] dat de Medezeggenschapsraad bijgedragen heeft aan een negatieve beeldvorming over hem in de communicatie naar de ouders toe en vordert een aantal rectificaties. [eiser] stelt een spoedeisendheid belang te hebben omdat de uitslag van de verkiezingen van 1-15 december 2008 binnenkort openbaar worden gemaakt.

3.3. [ged.1] en de Medezeggenschapsraad stellen primair dat [eiser] niet ontvankelijk is in zijn vorderingen omdat hen geen procesbevoegdheid toekomt. Daartoe voeren ze aan dat in artikel 36 Wet medezeggenschap op scholen (hierna: Wms) de procesbevoegdheid van de medezeggenschapsraad is afgebakend. Dit artikel bepaalt in lid 1 dat de medezeggenschaps ¬raad in rechte kan optreden indien de vordering strekt tot naleving door het bevoegd gezag van de verplichtingen jegens de medezeggenschapsraad, voortvloeiend uit deze wet. Uit de wettelijke afbakening van de procesbevoegdheid volgt dat de medezeggenschapsraad niet als een zelfstandig orgaan kan worden gedagvaard door derden. Slechts in de onderlinge verhouding tussen de medezeggenschapsraad en het bevoegd gezag heeft de medezeggen¬schapsraad procesbevoegdheid. Indien een derde meent een rechtens te honoreren aanspraak te hebben op basis van enig handelen door de medezeggenschapsraad, dient hij het bevoegd gezag, derhalve in casu SPOM aan te spreken. Zij voeren voorts aan dat aangezien de Medezeggenschapsraad niet in rechte kan worden betrokken, dit evenzeer geldt voor de natuurlijke persoon [ged.1] als voorzitter van de Medezeggenschapsraad, nu uit de dagvaarding op geen enkele wijze blijkt dat zij anders dan in haar rol als voorzitter van de niet procesbevoegde Medezeggenschapsraad in rechte is betrokken. Subsidiair stellen [ged.1] en de Medezeggenschapsraad dat de vorderingen om inhoudelijke redenen afgewezen dienen te worden.

3.4. [eiser] stelt daarop dat de Medezeggenschapsraad wel procesbevoegd is.

Hij meent dat hier een uitzondering gemaakt dient te worden op de hoofdregel dat alleen natuurlijke personen en rechtspersonen procesbevoegd zijn, omdat het in het kader van een effectieve toegang tot de rechter noodzakelijk is dat hij de Medezeggenschapsraad in rechte betrekt. Daartoe stelt hij dat wat hij vordert betrekking heeft op de Medezeggenschapsraad¬verkiezingen, hetgeen behoort tot de autonomie van de Medezeggenschapsraad waarover het bevoegd gezag SPOM geen zeggenschap heeft.

3.5. Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4. De beoordeling

4.1. Over de procesbevoegdheid van [ged.1] en de Medezeggenschapsraad en derhalve de ontvankelijkheid van [eiser] overweegt de voorzieningenrechter als volgt.

4.2. De Medezeggenschapsraad is een niet rechtspersoonlijkheid beschikkend orgaan van de openbare basisschool [school] die deel uitmaakt van de rechtspersoon SPOM, het bevoegd gezag. Afgezien van bijzondere wettelijke regelingen komt in burgerlijke zaken procesbevoegdheid in beginsel slechts toe aan natuurlijke personen en rechtspersonen.

Een orgaan van een rechtspersoon, zoals in casu de Medezeggenschapsraad is, kan daarom in beginsel, behoudens bijzondere omstandigheden, niet als zodanig procespartij zijn

(vgl. HR 25 november 1983, NJ 1984, 297).

4.3. Ingevolge artikel 36 Wms heeft de medezeggenschapsraad alleen procesbevoegdheid in relatie tot het bevoegd gezag in het kader van de uitoefening van haar wettelijke taak. Er is geen aanknopingspunt in een wettelijke regeling dat een medezeggen¬schapsraad in een burgerlijk (kort) geding als orgaan op eigen naam als zelfstandige procespartij – eisende of verwerende – kan optreden in relatie tot anderen dan het bevoegd gezag.

4.4. Voor de vraag of de omstandigheden tot een uitzondering nopen, zal beslissend zijn of het toekennen van procesbevoegdheid aan een entiteit die noch een natuurlijke persoon is noch over rechtspersoonlijkheid beschikt, noodzakelijk is teneinde het recht op een effectieve toegang tot de rechter te effectueren (vgl. EHRM 9 december 1994, NJ 1996, 374 en HR 3 december 1993, NJ 1994, 375).

4.5. De voorzieningenrechter is vooralsnog niet gebleken van een zodanige noodzaak. Daarvoor is van belang dat [eiser] ook het bevoegd gezag SPOM in kort geding heeft gedagvaard en daartegen dezelfde vorderingen heeft ingesteld. Vooralsnog is niet aannemelijk geworden dat zijn vorderingen in die procedure niet geëffectueerd kunnen worden. In dat kader is van belang dat [eiser] niet aannemelijk heeft gemaakt dat de Medezeggenschapsraad de autonomie heeft over de Medezeggenschapsraad-verkiezingen. Niet is betwist dat SPOM daarin ook taken heeft en dat SPOM beroep kan aantekenen tegen de uitslag van de verkiezingen. [ged.1] en de Medezeggenschapsraad hebben bovendien onweersproken gesteld dat SPOM, met uitzondering van mededelingen die de Medezeggenschapsraad op de website van de school plaatst, altijd reactief kan optreden tegen het handelen van de Medezeggenschapsraad. Dat de Medezeggenschapsraad een zekere mate van beleidsvrijheid heeft over wat op de website van de school wordt geplaatst, rechtvaardigt geen uitzondering op de hoofdregel dat alleen natuurlijke personen en rechtspersonen als procespartij kunnen optreden. Immers, de omstandigheid dat het orgaan ten opzichte van de rechtspersoon beschikt over een bepaalde mate van beleidsvrijheid of autonomie is op zichzelf onvoldoende grond om het orgaan zelfstandige procesbevoegdheid toe te kennen (vgl. HR 27 juni 1986, NJ 1987, 898). De voorzieningenrechter is dan ook van oordeel dat [eiser] niet-ontvankelijk is in zijn vorderingen tegen de Medezeggen¬schapsraad.

4.6. Wat betreft de vorderingen van [eiser] tegen [ged.1] overweegt de voorzieningenrechter als volgt. In zijn vorderingen tegen [ged.1], een natuurlijke persoon, kan [eiser] wel worden ontvangen. [eiser] heeft ter zitting echter aangegeven dat hij [ged.1] persoonlijk niets verwijt, maar dat hij haar aanspreekt in haar hoedanigheid van voorzitter van de Medezeggenschapsraad voor het geval de Medezeggenschapsraad niet procesbevoegd is. Nu [ged.1] persoonlijk is gedagvaard, zijn de vorderingen van [eiser] gericht tegen de natuurlijke persoon [ged.1]. Daar haar geen persoonlijke verwijtbaarheid wordt tegengeworpen zullen de vorderingen van [eiser] tegen haar worden afgewezen.

4.7. [eiser] zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. De kosten aan de zijde van [ged.1] en de Medezeggenschapsraad worden begroot op:

- vast recht € 254,00

- salaris advocaat € 816,00

Totaal € 1.070,00

5. De beslissing

De voorzieningenrechter

5.1. verklaart [eiser] niet-ontvankelijk in zijn vorderingen tegen de Medezeggenschapsraad,

5.2. wijst de vorderingen van [eiser] tegen [ged.1] af,

5.3. veroordeelt [eiser] in de proceskosten, aan de zijde van [ged.1] en de Medezeggenschapsraad tot op heden begroot op € 1.070,00,

5.4. verklaart dit vonnis wat betreft de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. C.M. Wiertz-Wezenbeek en in het openbaar uitgesproken in tegenwoordigheid van de griffier mr. H. Siragedik op 19 december 2008. De feiten en de motivering zijn afzonderlijk vastgelegd op 8 januari 2009.


» Juridisch advies nodig? « advertorial

Heeft u een juridisch probleem of een zaak die u wilt voorleggen aan een gespecialiseerde jurist of advocaat ?

Neemt u dan gerust contact met ons op en laat uw zaak vrijblijvend beoordelen.



naar boven      |      zoeken      |      uitgebreid zoeken

Snel uitspraken zoeken en filteren

> per rechtsgebied > op datum > op instantie

Gerelateerde advocaten

Gerelateerde advocatenkantoren

Recente vacatures

Meer vacatures | Plaats vacature